جلیقه ایمنی به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی حفاظت شخصی در فضاهای کاری پرریسک عمل میکند و میتواند از آسیبهای جدی جلوگیری کند. این تجهیزات با بهبود قابلیت دیده شدن و دفاع در برابر تهدیدهای گوناگون، در بخشهای ساختمانی، حملونقل، صنعتی و حتی خدمات اضطراری مورد استفاده قرار میگیرند. در این نوشتار، به کاوش در انواع جلیقه ایمنی، کاربردهایشان و معیارهای انتخاب برترین مدل خواهیم پرداخت. گزینش صحیح جلیقه نه تنها امنیت را ارتقا میبخشد، بلکه راحتی و عملکرد را نیز تقویت میکند.
دستهبندی جلیقههای ایمنی
جلیقههای ایمنی طبق استانداردهای جهانی همچون ANSI (مؤسسه استانداردهای ملی آمریکا) و EN (استانداردهای اروپایی) گروهبندی میشوند. این گروهبندیها بر پایه درجه دید، عناصر انعکاسی و مصارف ویژه استوار است. در زیر، مهمترین دستهها را مرور میکنیم:

1. دستهبندی بر پایه کلاس (درجه حفاظتی)
- کلاس 1: این مدلها برای موقعیتهای کمریسک ساخته شدهاند، جایی که سرعت خودروها کمتر از ۴۰ کیلومتر بر ساعت است. آنها دارای مقدار کمی مواد انعکاسی هستند و بیشتر برای پارکینگها، انبارها یا فعالیتهای خدماتی پایهای مناسباند. برای نمونه، کارکنان نگهداری در نواحی کمتردد از این نوع بهره میبرند. این جلیقهها سبکوزن و مقرونبهصرفه هستند، اما برای کارهای پرخطر پیشنهاد نمیشوند.
- کلاس 2: پرطرفدارترین گزینه برای فعالیتهای با ریسک متوسط مانند پروژههای ساختمانی، عملیات جادهای با سرعت متوسط (تا ۸۰ کیلومتر بر ساعت) و خدمات شهری. این جلیقهها با نوارهای انعکاسی بیشتر و رنگهای درخشان مثل زرد یا نارنجی تولید میشوند تا دید در شبانهروز افزایش یابد. کاربرد اصلیشان در مکانهای پرجنبوجوش است که شناسایی سریع افراد ضروری است.
- کلاس 3: برای محیطهای پرخطر مانند اتوبانها، جایی که سرعت وسایل نقلیه بیش از ۸۰ کیلومتر بر ساعت است. این مدلها پوشش انعکاسی وسیعتری دارند، غالباً آستیندار هستند و دید کامل ۳۶۰ درجه ارائه میدهند. ایدهآل برای کارکنان راهسازی، آتشنشانان و کسانی که در شرایط جوی نامطلوب فعالیت میکنند.

2. دستهبندی بر پایه رنگ و مصارف ویژه
- جلیقههای زرد یا فسفری: شایعترین رنگ برای افزایش دید در روز و شب. عمدتاً در عملیات ساختمانی و جادهای به کار میروند.
- جلیقههای نارنجی: برای نواحی پرترافیک مانند بزرگراهها، زیرا رنگ نارنجی در برابر زمینههای متنوع برجسته ظاهر میشود.
- جلیقههای آبی: معمولاً برای تیمهای اضطراری یا کارهای مرتبط با آب، مانند تعمیرات در بارندگی یا نزدیکی رودخانهها. این نوع اغلب مقاوم به آب است.
- جلیقههای خبرنگاری: مجهز به جیبهای فراوان برای ذخیره ابزارها، مناسب برای مهندسان، خبرنگاران یا متخصصان فنی. از مواد مقاوم مانند پنبه یا پلیاستر ساخته میشوند و وزن سبکی (حدود ۲۴۵ گرم) دارند.
- جلیقههای بارانی یا مقاوم به آب: برای فعالیت در شرایط مرطوب، با مواد ضدآب و نوارهای انعکاسی پایدار در برابر رطوبت.
- جلیقههای شبرنگدار: دارای نوارهای انعکاسی برای دید بهتر در تاریکی، عالی برای کارهای شبانه یا کمنور.
علاوه بر این، مدلهایی با ویژگیهای اضافی مانند چراغهای LED (برای نور بیشتر) یا سیستمهای مهار (برای جلوگیری از افتادن) نیز موجود هستند.
کدام جلیقه ایمنی برتر است؟

گزینش برترین جلیقه ایمنی به شرایط کاری، سطح تهدید و نیازهای شخصی وابسته است. هیچ مدلی به طور مطلق “بهترین” نیست، اما طبق استانداردها:
- برای فعالیتهای کمریسک، کلاس 1 کافی و اقتصادی است.
- در فضاهای متوسط تا پرریسک، کلاس 2 یا 3 پیشنهاد میشود، زیرا دید بالاتری ارائه میدهند و از سوانح پیشگیری میکنند.
- برندهایی نظیر صامو پرشین، دانلوپ یا اسکات چلایت به خاطر کیفیت برتر و پایبندی به استانداردهای ANSI/EN، اغلب به عنوان گزینههای برتر شناخته میشوند.
در نهایت، برترین جلیقه آن است که با مقررات ایمنی همخوانی داشته باشد، راحت باشد و ماندگاری بالایی داشته باشد. برای مثال، در عملیات جادهای، کلاس 3 با رنگ نارنجی و شبرنگ گزینهای عالی است.
نکات خرید جلیقه ایمنی شامل ارزیابی جنس fabric (مانند پلیاستر برای استحکام)، کیفیت دوخت و نوارهای انعکاسی، سایز مناسب (باید روی لباس کار قرار گیرد بدون محدود کردن حرکت)، و رعایت استانداردهای ANSI یا EN میشود. همچنین، قیمت را با کیفیت بسنجید و از تأمینکنندگان معتبر تهیه کنید. برای دسترسی راحت، میتوانید به بهترین تولید کننده لباس کار در تهران مراجعه نمایید که معمولاً محصولات سفارشی و مرغوب عرضه میکنند.
خلاصه نهایی
جلیقه ایمنی وسیلهای ضروری برای حفاظت در محیطهای کاری است. با آگاهی از انواع آن – از کلاس 1 تا 3 و مدلهای خاص مانند خبرنگاری یا بارانی – میتوانید انتخابی هوشمندانه داشته باشید. برترین مدل همیشه بر اساس نیازهای خاص شما مشخص میشود، اما تمرکز بر استانداردهای ایمنی و کیفیت کلیدی است. سرمایهگذاری در یک جلیقه مرغوب نه تنها امنیت را تأمین میکند، بلکه کارایی را نیز بالا میبرد. اگر تردید دارید، با متخصصان ایمنی مشورت نمایید.