در محیطهای صنعتی پرخطر مانند صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، ریختهگری، جوشکاری و آتشنشانی، مواجهه با حرارت شدید، شعلههای مستقیم و مواد مذاب اجتنابناپذیر است. لباس کار دو تکه ضد حریق یکی از مهمترین تجهیزات حفاظت فردی (PPE) است که میتواند جان کارگران و آتشنشانان را نجات دهد. این لباسها نه تنها در برابر آتش مقاومت میکنند، بلکه عایق حرارتی مناسبی فراهم میآورند و اجازه تحرک راحت را میدهند.
در این راهنمای جامع خرید لباس کار ضد حریق، به بررسی انواع، ویژگیها، استانداردهای لازم، نکات انتخاب و قیمت لباس کار ضد حریق میپردازیم تا بتوانید بهترین گزینه را برای نیازهای خود انتخاب کنید. انتخاب درست این لباس میتواند تفاوت بین ایمنی کامل و خطر جدی باشد.
لباس کار ضد حریق چیست و چرا دو تکه؟

لباس کار ضد حریق (Fire-Resistant Workwear) لباسی است که از مواد نسوز یا مقاوم در برابر شعله ساخته شده و در برابر حرارت بالا، شعله مستقیم و پاشش مواد مذاب محافظت میکند. این لباسها معمولاً چندلایه هستند:
- لایه خارجی: مقاوم در برابر شعله و حرارت (مانند نومکس یا آلومینیومی).
- لایه میانی: عایق حرارتی برای جلوگیری از انتقال گرما به پوست.
- لایه داخلی: راحت و تنفسپذیر برای جلوگیری از تعریق زیاد.
مدل دو تکه (شامل اورکت یا کت و شلوار جداگانه) نسبت به مدل یکسره مزایای زیادی دارد:
- راحتی بیشتر در پوشیدن و درآوردن.
- امکان تنظیم بهتر برای سایزهای مختلف.
- تهویه بهتر هوا و کاهش تعریق در محیطهای گرم.
- مناسب برای کارهایی که نیاز به تحرک بالا دارند، مانند آتشنشانی یا جوشکاری.
در مقابل، مدلهای یکسره برای محیطهایی که نیاز به پوشش کامل بدون منفذ دارند، مناسبتر هستند.
انواع لباس کار دو تکه ضد حریق
لباسهای ضد حریق بر اساس کاربرد به انواع زیر تقسیم میشوند:
- لباس کار ضد حریق آتش نشانی: مخصوص عملیات اطفاء حریق، معمولاً از جنس نومکس با لایههای چندگانه. این نوع لباس کار ضد حریق آتش نشانی برای تماس مستقیم با آتش طراحی شده و شامل اورکت، شلوار، کلاه و دستکش میشود.
- لباس نسوز آلومینیومی: برای محیطهای با حرارت تشعشعی بالا (مانند کورههای ذوب). لایه خارجی آلومینیومی حرارت را بازتاب میدهد و تا دماهای بیش از ۱۰۰۰ درجه مقاومت میکند.
- لباس ضد حریق صنعتی: برای جوشکاران، کارگران پالایشگاه و صنایع شیمیایی، اغلب از ترکیب نومکس و کولار.
- لباس Proximity (تماس نزدیک با آتش): برای حرارت شدید اما غیرمستقیم.
پارچههای مورد استفاده در لباس کار ضد حریق
کیفیت پارچه مهمترین عامل در عملکرد لباس است. رایجترین پارچهها:
- نومکس (Nomex): پارچهای ذاتاً ضد شعله از شرکت DuPont. تا ۳۷۰ درجه سانتیگراد مقاومت دارد، سبک است و نمیسوزد (فقط کربنیزه میشود).
- کولار (Kevlar): اغلب با نومکس ترکیب میشود برای افزایش استحکام و انعطافپذیری. مقاوم در برابر برش و سایش.
- پارچههای آلومینیومی فایرتکس: برای بازتاب حرارت تشعشعی.
- سایر: PBI، موداکریلیک یا ترکیبات پروبان (عملآوری شده با مواد شیمیایی ضد شعله).
پارچههای ذاتاً ضد حریق (مانند نومکس) بهتر از نوع عملآوری شده هستند، زیرا مقاومتشان با شستشو کاهش نمییابد.
استاندارد لباس ضد حریق
برای اطمینان از کیفیت، لباس باید دارای استانداردهای بینالمللی باشد:
- NFPA 1971 (آمریکا): استاندارد اصلی برای لباسهای آتشنشانی ساختاری، شامل مقاومت در برابر شعله، انتقال حرارت (TPP) و دوام.
- EN 469 (اروپا): برای لباسهای حفاظتی آتشنشانی، سطوح ۱ و ۲ بر اساس شدت حفاظت.
- NFPA 2112: مقاومت در برابر فلش آتش.
- سایر: ISO 11612 (حفاظت در برابر حرارت و شعله)، EN 11611 (جوشکاری).
همیشه گواهینامه معتبر (مانند UL یا CE) را چک کنید. لباس بدون استاندارد ممکن است در لحظه حساس شکست بخورد.
پیشنهاد به مطالعه : لباس کار جوشکاری
نکات مهم در انتخاب و خرید لباس کار دو تکه ضد حریق

برای راهنمای خرید لباس کار ضد حریق موفق، به این نکات توجه کنید:
- محیط کاری: برای آتشنشانی مستقیم، نومکس چندلایه؛ برای حرارت تشعشعی، آلومینیومی.
- سایز و راحتی: لباس نباید تنگ یا خیلی گشاد باشد. امکان پوشیدن لایه زیرین را داشته باشد.
- ویژگیهای اضافی: ضد آب (گورتکس)، نوارهای بازتابنده برای دید در شب، جیبهای کاربردی، دوخت با نخ نسوز.
- تعداد شستشو: لباسهای باکیفیت تا ۵۰-۱۰۰ بار شستشو مقاومت دارند.
- برندهای معتبر: DuPont (Nomex)، Tacconi، Bristol یا برندهای ایرانی معتبر با واردات پارچه اصلی.
اشتباهات رایج:
- خرید ارزان بدون استاندارد. -سایز مناسب (باعث کاهش تحرک میشود).
- عدم چک لایههای داخلی.
قیمت لباس کار ضد حریق دو تکه
قیمت لباس کار ضد حریق بسته به جنس، برند، تعداد لایهها و استاندارد متفاوت است (بر اساس بازار ایران در سال ۱۴۰۴/۲۰۲۵):
- مدلهای صنعتی ساده (نومکس پایه): ۵ تا ۱۵ میلیون تومان.
- لباس آتشنشانی عملیاتی دو تکه (چندلایه نومکس): ۲۰ تا ۵۰ میلیون تومان.
- مدلهای آلومینیومی Proximity: ۳۰ تا ۸۰ میلیون تومان.
قیمتها متغیر هستند و به نرخ ارز، کیفیت پارچه و حجم خرید بستگی دارند. برای خرید عمده تخفیف قابل توجهی اعمال میشود. همیشه از فروشندگان معتبر با گارانتی خرید کنید.
نتیجهگیری: سرمایهگذاری روی ایمنی
لباس کار دو تکه ضد حریق نه تنها یک هزینه، بلکه سرمایهگذاری روی جان انسانهاست. با توجه به استاندارد لباس ضد حریق، جنس مناسب و نیاز محیط کاری، بهترین مدل را انتخاب کنید. اگر در صنایع پرخطر فعالیت دارید، هرگز از لباسهای معمولی استفاده نکنید.