در دنیای صنعت و کار، انتخاب پارچه لباسکار یکسره نقش حیاتی در ایمنی، راحتی و کارایی کارگران ایفا میکند. لباسکار یکسره یا سرهمی، نوعی لباس کار است که بدن را به طور کامل پوشش میدهد و از ورود آلودگیها، مواد شیمیایی یا رطوبت به لباسهای شخصی جلوگیری میکند. با توجه به تنوع مواد موجود، مانند مواد ضد آب لباسکار، پنبه در لباسکار، مواد مقاوم شیمیایی و بهترین مواد لباسکار، درک خواص هر کدام ضروری است. این مقاله آموزشی به بررسی انواع مواد، خواص آنها، انتخاب بر اساس محیط کار و نگهداری میپردازد. این بررسی بر اساس منابع معتبر خارجی انجام شده و هدف آن کمک به انتخاب هوشمندانه است.
1. انواع پارچههای رایج

انواع پارچههای رایج در لباسکار یکسره بر اساس نیازهای صنعتی انتخاب میشوند. پارچهها معمولاً از الیاف طبیعی، مصنوعی یا ترکیبی ساخته میشوند. در ادامه، به برخی از رایجترین انواع اشاره میکنیم:
- ترگال ساده و کجراه: این پارچه از پلیاستر و ویسکوز تشکیل شده و مقاومت بالایی در برابر چروک دارد. وزن آن معمولاً 240-280 گرم بر متر مربع است و برای کارهای عمومی مناسب است. طبق منابع، ترگال برای لباسکار یکسره کارگری ایدهآل است زیرا هزینه کمتری دارد و دوام خوبی نشان میدهد.
- پارچه پلیاستر: کاملاً مصنوعی و مقاوم در برابر کشش و پارگی. این پارچه جذب رطوبت کمی دارد و برای محیطهای خشک مناسب است. اما ممکن است در گرما باعث تعریق شود. ترکیب آن با پنبه (مانند 70% پلیاستر و 30% پنبه) تعادل خوبی ایجاد میکند.
- پارچه نخ پنبه: پنبه در لباسکار یکی از محبوبترین مواد طبیعی است. الیاف پنبه نرم، تنفسپذیر و جذبکننده رطوبت هستند. پارچه 100% پنبه برای کارهای سنگین مانند جوشکاری مناسب است زیرا حرارت را منتقل نمیکند و عرق را جذب میکند. با این حال، ممکن است زود چروک شود.
- پارچه کتان: ترکیبی از پنبه با درصد بالا (مانند 70% پنبه). مقاوم در برابر حرارت و سایش، اما سنگینتر از پنبه خالص. برای صنایع نفت و گاز استفاده میشود.
- پارچه ضد پرز و نانو: این پارچهها با فناوری نانو تقویت شده و از پرز دادن جلوگیری میکنند. مناسب برای محیطهای حساس مانند الکترونیک.
2. خواص مقاومتی مواد
خواص مقاومتی مواد تعیینکننده دوام و ایمنی لباسکار یکسره است. هر ماده خواص منحصربهفردی دارد که در ادامه توضیح داده میشود:
- خواص پنبه: پنبه در لباسکار به دلیل نرمی، جذب رطوبت بالا (تا 20% وزن خود) و تنفسپذیری عالی شناخته میشود. مقاوم در برابر ساییدگی و حرارت، اما در برابر مواد شیمیایی ضعیف است. الیاف پنبه هادی حرارت هستند و بدن را خنک نگه میدارند. این خواص آن را برای کارهای تابستانی ایدهآل میکند.
- خواص مواد ضد آب: مواد ضد آب لباسکار مانند PVC، نیتریل یا پوششهای نانو سیلیکا، از نفوذ آب جلوگیری میکنند. PVC مقاوم در برابر باران و رطوبت است و لایه وینیل آن 100% آبگریز ایجاد میکند. نانو پوششها نرم و لطیف هستند و بدون تغییر بافت پارچه، آب را دفع میکنند. این مواد برای کارهای خارجی در شرایط مرطوب مناسباند.
- خواص مواد مقاوم شیمیایی: مواد مقاوم شیمیایی مانند بوتیل، نیتریل یا PVC، در برابر اسیدها، قلیاها و گازهای سمی مقاوم هستند. بوتیل نفوذناپذیر در برابر بخارهای شیمیایی است و نیتریل مقاومت خوبی در برابر خراش دارد. این خواص برای صنایع شیمیایی ضروری است.
- خواص ترکیبی (پلیاستر و پنبه): ترکیب 70% پنبه و 30% پلیاستر، تعادل بین تنفسپذیری و دوام ایجاد میکند. مقاوم در برابر سوختگی و مناسب برای پالایشگاهها.
برای مقایسه، جدول زیر را ببینید:
| ماده | مقاومت به آب | مقاومت شیمیایی | تنفسپذیری | دوام | کاربرد رایج |
|---|---|---|---|---|---|
| پنبه | متوسط | پایین | بالا | متوسط | کارهای عمومی، جوشکاری |
| PVC (ضد آب) | بالا | متوسط | پایین | بالا | محیطهای مرطوب |
| نیتریل (مقاوم شیمیایی) | متوسط | بالا | متوسط | بالا | صنایع شیمیایی |
| پلیاستر ترکیبی | پایین | متوسط | متوسط | بالا | نفت و گاز |
این جدول بر اساس خواص استخراجشده از منابع نشاندهنده تعادل مواد است.
3. انتخاب مواد بر اساس محیط کار

انتخاب مواد بر اساس محیط کار کلیدی برای ایمنی است. محیطهای مختلف نیازهای متفاوتی دارند:
- محیطهای مرطوب یا بارانی: مواد ضد آب لباسکار مانند PVC یا نانو پوششها انتخاب شوند. برای کارهای خارجی، لباس با لایه پلیاورتان توصیه میشود.
- محیطهای شیمیایی: مواد مقاوم شیمیایی مانند نیتریل یا بوتیل ضروری است. لباس سطح A با تجهیزات تنفسی برای مواد خطرناک.
- محیطهای گرم یا صنعتی: پنبه در لباسکار یا کتان برای تنفسپذیری. در پالایشگاهها، 70% پنبه برای مقاومت به سوختگی.
- محیطهای عمومی: ترگال یا پلیاستر ترکیبی برای دوام و هزینه کم.
انتخاب بر اساس انواع لباسکار یکسره بر اساس صنعت .
4. نگهداری مواد

نگهداری مواد برای حفظ خواص ضروری است. نکات کلیدی:
- شستشو: لباسهای آغشته به مواد شیمیایی را با دستکش و آب سرد بشویید. از مواد شوینده ملایم استفاده کنید و دمای آب کمتر از 60 درجه باشد.
- خشک کردن: در جای خشک و خنک، دور از حرارت مستقیم. برای مواد ضد آب لباسکار، از خشککن با دمای پایین استفاده کنید تا پوشش آسیب نبیند.
- ذخیرهسازی: در مکان خشک، دور از مواد شیمیایی. لباسهای مقاوم شیمیایی را جدا نگه دارید.
- بررسی منظم: هر چند ماه یکبار برای پارگی یا کاهش مقاومت بررسی شود.
توصیههای خرید
در پایان، بهترین مواد لباسکار را بر اساس نیاز انتخاب کنید. نکات خرید:
- راحتی و سایز: لباس راحت و اندازه انتخاب کنید تا حرکت محدود نشود.
- کیفیت پارچه: پنبه در لباسکار برای تنفس، مواد ضد آب لباسکار برای رطوبت، و مواد مقاوم شیمیایی برای ایمنی.
- قیمت و برند: از برندهای معتبر مانند یووکس خرید کنید. عمده بخرید برای تخفیف.
- استانداردها: به استانداردهای HSE توجه کنید.
برای خرید، به تولید کننده لباسکار یکسره مراجعه کنید.